Đề cương SKKN Rèn luyện các thao tác tư duy theo hướng tổ chức các hoạt động Hình học Lớp 7

 PHÒNG GD & ĐT THÀNH PHỐ VINH 
 Trường THCS Nguyễn Trường Tộ 
 () 
 ĐỀ CƯƠNG 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
 Tên đề tài: 
“Rèn luyện các thao tác tư duy theo hướng tổ chức 
 các hoạt động hình học lớp 7” 
 Giáo viên thực hiện: Lê Thị Huệ 
 Số điện thoại: 0977.829.677 
 Năm học; 2021 – 2022 
 Trang 1 
 xây dựng Toán học, người ta dùng suy diễn lôgic, nói rõ hơn là phương pháp 
tiên đề. Theo phương pháp đó, xuất phát từ các khái niệm nguyên thuỷ và các 
tiên đề rồi dùng các quy tắc lôgic để định nghĩa các khái niệm khác và chứng 
minh các vấn đề khác. Bởi vậy, một trong những nhiệm vụ quan trọng bậc nhất 
của việc giảng dạy toán học ở trường phổ thông đó là "Dạy suy nghĩ". Phải có 
sự suy nghĩ chính xác thì mọi hoạt động mới mang lại hiệu quả như mong muốn 
được. Hoạt động học tập môn toán lại càng cần đến sự suy nghĩ chính xác tối 
đa. Như vậy rèn luyện các thao tác tư duy lôgic cho học sinh trong quá trình dạy 
toán là một vấn đề tối thiểu cần thiết và rất đáng để đầu tư công sức. 
 1.5. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học và nội dung sách giáo 
khoa của Bộ giáo dục và Đào tạo đã xác định rõ: “Cần dạy học theo cách sao 
cho học sinh có thể nắm vững tri thức, tăng cường kỹ năng thực hành, năng lực 
tự học và sẵn sàng vận dụng vào thực tiễn. Tạo cơ sở để học sinh học tiếp hoặc 
đi vào cuộc sống lao động sản xuất”. Các phương pháp suy luận, chứng minh, 
các quy tắc kết luận lôgic thông thường chỉ được hình thành một cách "ngấm 
ngầm " thông qua hàng loạt những hoạt động cụ thể chứa đựng chúng trong quá 
trình học tập bộ môn. 
 Do đó, trong điều kiện tôn trọng nội dung sách giáo khoa và kế hoạch dạy học 
đã quy định hiện hành, đồng thời để đảm bảo tính vừa sức với đối tượng học 
sinh THCS, muốn cho học sinh học toán có hiệu quả thì người thầy giáo dạy 
toán phải khéo léo dạy cho học sinh cách tư duy lôgic. Khả năng tư duy lôgic 
không chỉ là cái đích cần đạt mà còn là phương tiện giúp học sinh học tốt môn 
toán. Tuy nhiên, như đã trình bày, vì kiến thức về lôgic toán học chỉ "chạy ngầm 
" trong sách giáo khoa nên mặc dù cả thầy và trò đều sử dụng đến một cách 
thường xuyên nhưng vì không nhấn mạnh, không làm "nổi " lên do đó chưa 
đọng lại trong trí óc các em và cũng chưa hình thành được thói quen sử dụng và 
rèn luyện nó. 
 Nhận thức rõ vai trò to lớn, tầm quan trọng hàng đầu của năng lực tư duy 
lôgic đối với hiệu quả học tập môn toán của học sinh phổ thông nói chung, học 
sinh THCS nói riêng nên trong quá trình dạy học môn Toán đặc biệt là loại toán 
chứng minh, tôi luôn để ý đến khả năng tư duy lôgic của các em và so sánh các 
cách làm khác nhau của giáo viên tác động như thế nào đến khả năng ấy. Tôi đã 
phát hiện ra rằng khi học loại toán chứng minh đòi hỏi các em phải có kỹ năng 
tư duy lôgic chặt chẽ và đó cũng là môi trường thuận lợi để rèn luyện tốt kỹ 
năng này cho các em . Vì vậy, tôi chọn lựa đề tài “Rèn luyện các thao tác tư 
duy theo hướng tổ chức các hoạt động hình học lớp 7” 
 2. Mục đích nghiên cứu 
 Mục đích nghiên cứu của đề tài là bồi dưỡng các năng lực tư duy môn 
Toán nói chung và mối liên hệ giữa năng lực tư duy Toán học, các thao tác tư 
duy với các hoạt động hình học nhằm hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa lý luận và 
thực tiễn trong dạy học Toán để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục Toán 
học cho học sinh THCS. 
 Tìm ra những phương hướng tổ chức có hiệu quả các hoạt động hình học 
trong quá trình dạy học môn Toán ở trường THCS. 
 Nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán ở trường THCS 
 Trang 3 
 5. Điều tra thực trạng về việc thực hiện các thao tác tư duy trong dạy học ở 
trường Trung học cơ sở 
B. XÂY DỰNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN THAO TÁC TƯ DUY 
THÔNG QUA VIỆC TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HÌNH HỌC TRONG 
CHƯƠNG TRÌNH HÌNH HỌC 7 
 1. Các định hướng đề xuất giải pháp 
1.1. Hoạt động hình học 
1.2. Vai trò của hoạt động hình học. 
1.3. Nguyên tắc xây dựng các hoạt động hình học 
1.4. Các hoạt động hình học chủ yếu trong chương trình hình học 7 
2. Một số giải pháp rèn luyện các thao tác tư duy theo hướng tổ chức các hoạt 
động hình học 
2.1 Hoạt động gấp hình 
2.1.1 Mục đích 
2.1.2 Vai trò 
2.1.3 Tổ chức thực hiện 
2.2 Hoạt động đo đạc 
2.2.1 Mục đích 
2.2.2 Vai trò 
2.2.3 Tổ chức thực hiện 
2.3 Hoạt động vẽ hình 
2.3.1 Mục đích 
2.3.2 Vai trò 
2.3.3 Tổ chức thực hiện 
2.4 Hoạt động suy luận và chứng minh 
2.4.1 Mục đích 
2.4.2 Vai trò 
2.4.3 Tổ chức thực hiện 
2.5 Hoạt động giải bài tập hình học 
2.5.1 Mục đích 
2.5.2 Vai trò 
2.5.3 Tổ chức thực hiện 
2.6 Hoạt động ngôn ngữ 
2.6.1 Mục đích 
2.6.2 Vai trò 
2.6.3 Tổ chức thực hiện 
C. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 
D. MỘT SỐ KẾT QUẢ NHẬN ĐƯỢC TRONG QUÁ TRÌNH ÁP DỤNG 
ĐỀ TÀI NÀY 
1. Kết quả: 
2. Khả năng áp dụng của sáng kiến: 
3. Lợi ích thiết thực của sáng kiến: 
PHẦN III. KẾT LUẬN 
MỤC LỤC 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 
 Trang 5