Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp học tập tích cực của học sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi môn Tiếng Anh 7

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP HỌC TẬP TÍCH 
 CỰC CỦA HỌC SINH THAM GIA 
 BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI MÔN 
 TIẾNG ANH 7 - Bản thân được bố trí trực tiếp giảng dạy môn Tiếng Anh lớp 7 nên có cơ 
hội để rèn luyện thêm cho học sinh giỏi ở trên lớp với các dạng bài tập nâng 
cao.
 - Trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học bộ môn khá đầy đủ như SGK, 
sách tham khảo, phòng học Tiếng Anh, đèn chiếu projector, máy điện tử đa 
năng, đài cát sét, băng hình, tranh ảnh ... nên chất lượng giảng dạy và học tập bộ 
môn ngày càng được nâng cao.
 * Về phía học sinh
 - Vì điều kiện kinh tế gia đình còn khó khăn, một số em không có đủ thời 
gian, phương tiện để học tập. Một số phụ huynh còn thiếu sự quan tâm, chưa 
nhận biết được tầm quan trọng của môn học và lợi ích của môn học mà con em 
mình đang tham gia bồi dưỡng.
 - Thực tế mà nói, học sinh vẫn còn ngại học ngoại ngữ, chưa mạnh dạn giao 
tiếp bằng Tiếng Anh, chưa có ý thức tìm tòi tài liệu, sách tham khảo, tự trau dồi 
kỹ năng ngoại ngữ. Các em học tập đối phó, chưa tự giác và thiếu kiên nhẫn.
 - Chất lượng học sinh tham gia đội tuyển HSG bộ môn không phải năm nào 
cũng giống nhau, khả năng tiếp thu và vận dụng của các em ở trong đội tuyển 
cũng không đồng đều như nhau nên kết quả thi HSG mỗi năm một khác nhau.
 * Kết quả thực trạng trên
 Trước khi bắt đầu thực hiện chương trình bồi dưỡng tôi đã tiến hành khảo 
sát chất lượng học sinh giỏi đầu năm. Đề thi dưới dạng bài kiểm tra học sinh giỏi 
120 phút. Cấu trúc đề có đầy đủ các phần cơ bản: Ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp về 
dạng động từ, từ loại, kỹ năng viết và đọc với nôi dung kiến thức bám sát sách 
giáo khoa và sách bài tập nâng cao Tiếng Anh lớp 6 và ở 2 đơn vị bài học đầu 
tiên của sách giáo khoa Tiêng Anh lớp 7.. Ngay từ ban đầu số lượng học sinh 
giỏi của đội tuyển tôi chọn có 6 em và kết quả khảo sát như sau:
 stt Hä vµ tª n §iÓm
 1 Đỗ Thị Thu Hà 5.0
 2 Đỗ Hoàng Lê Na 5.5
 3 Hoàng Thị Thu Hương 4.5
 4 Nguyễn Văn Thắng 4.0
 5 Lê Văn Phước Đại 3.5
 6 Nguyễn Thị Lệ Hằng 3.5
 Qua khảo sát chất lượng học sinh giỏi đội tuyển đầu năm, tôi cảm nhận khả 
năng hiểu và vận dụng ngữ pháp vào làm bài tập của học sinh chưa tốt, các em 
chưa sáng tạo trong kỹ năng đọc hiểu và viết câu hoàn chỉnh. Chính vì thế, tôi đã + Biết vận dụng từ tiếng Anh đó vào ngữ cảnh cụ thể trong giao tiếp.
Ví dụ: cartoon (n) : /kar'tu: n/ - I like cartoon. There is a good cartoon on TV 
tonight. Would you like to watch it?
- Cách học thuộc từ mới nhanh và hiệu quả:
Cách 1: Viết từ mới lên các mẩu giấy sau đó dán lên khu vực bàn học, để mỗi 
khi học sinh ngồi vào bàn học được nhìn thấy chúng sẽ nhớ lâu hơn. (chú ý viết 
bằng bút chì để sử dụng tiếp lần sau.
 A desk: (This A teacher
 is my desk.) (My mother is a teacher)
Cách 2: Sử dụng bút đánh dấu để làm nổi bật từ mới trong các bài hội thoại hoặc 
đoạn văn.
 There is only one disease called common: the common cold. 
 We call it the common cold because every year millions of 
 people catch it. Everybody knows the symptoms: a runny 
 nose, a slight fever, coughing and sneezing. It is very 
 unpleasant, but nobody knows a cure.
Cách 3: Dùng sơ đồ, bản đồ tư duy để học từ vựng, ôn cấu trúc.
 * Vẽ bản đồ tư duy về các dạng của từ loại ngữ pháp là chìa khóa để làm bài tập song các mẫu câu sẽ giúp các em tái tạo lại
cấu trúc ngữ pháp trước khi làm bài tập.
- Yêu cầu khi học các mẫu câu:
+ Viết được mẫu câu
+ Phân tích các thành phần câu có trong mẫu câu đó.
+ Sử dụng mẫu câu đó để đặt câu theo tình huống cụ thể.
+ Tìm các tình huống có trong bài sử dụng mẫu câu đó.
- Cách học mẫu câu:
+ Viết các mẫu câu đó vào trong một quyển sổ tay, bao gồm cách thành lập, 
cách sử dụng.
+ Tìm các câu trong bài học, bài tập có liên quan đến mẫu câu.
+ Tự nghĩ ra tình huống sử dụng mẫu câu đó.
Ví dụ (1): Khi học cấu trúc hỏi và trả lời về khoảng cách chúng ta có câu mẫu:
 How far is it from your house to school? 
 It is about one kilometer.
* Form: How far is it from..... to......?
 It is ( about).......
Từ câu mẫu các em sẽ tự rút ra được cấu trúc ngữ pháp, và dựa vào câu mẫu để 
các em thay thế thông tin để luyện tập tương tự. Các em học thuộc mẫu câu này 
(và nhiều mẫu câu khác nữa), vận dụng mỗi khi làm bài tập hỏi và trả lời về 
khoảng cách (và nhiều mẫu câu khác nữa), giúp các em nhớ cấu trúc nhanh và 
chính xác hơn. Khi luyện tập các mẫu câu hỏi đáp học sinh sẽ luyện tập theo 
cặp, theo nhóm nhằm thực hiện kỷ năng giao tiếp.
2.2.1c,Thực hành hội thoại
 Mục tiêu của việc dạy và học tiếng Anh là giúp cho học sinh sử dụng 
được ngôn ngữ trong giao tiếp. Học sinh có thể sử dụng vốn từ vựng, các cấu 
trúc câu và vốn hiểu biết của mình vào những tình huống thực tế trong cuộc 
sống. Có như vậy các em sẽ thấy việc học tiếng Anh có nhiều ý nghĩa và thiết 
thực, các em sẽ say mê học tập và tinh thần tự học sẽ được nâng cao. Nhưng làm 
thế nào để giúp các em vận dụng những kiến thức được học vào thực tế giao 
tiếp? Chúng ta cần phải phải tạo cho các em có nền tảng cơ bản từ những bài hội 
thoại có trong sách giáo khoa, sau đó các em sẽ phát triển theo từng tình huống 
cụ thể.
- Yêu cầu khi thực hành bài khoá vừa được học trên lớp:
+ Thực hành luyện tập bài hội thoại một cách tự nhiên theo ngôn ngữ nói.
+ Hỏi đáp về nội dung hội thoại.
+ Tạo một đoạn hội thoại tương tự.
+ Tóm tắt/ kể lại nội dung hội thoại. (dành cho học sinh khá, giỏi) Ngoài ra các em cần nắm kỷ quy tắc phát âm với các danh từ, động từ có đuôi
s/es hoặc đuôi ed.
Ex : Chọn một từ có phần gạch chân được phát âm khác với các từ còn lại
A. house B. hen C. horse D. hour
A. sit B. in C. fine D. if
A. chemist B. chair C. child D. cheap
A. books B. hats C. maps D. eggs
A. cooked B. arrived C. stopped D. watched
Key:
A. house B. hen C. horse D. hour
A. sit B. in C. fine D. if
A. chemist B. chair C. child D. cheap
A. books B. hats C. maps D. eggs
A. cooked B. arrived C. stopped D. watched
Example 2: Bài tập điền từ đã cho trong khung vào mỗi chổ trống để hoàn 
thành đoạn văn.
 Trước tiên các em cần phải đọc và hiểu nghĩa và từ loại của các từ cần 
điền. Đọc lướt đoạn văn cần hoàn thành để nắm được nội dung của bài đọc. Tiếp 
theo là xác định từ loại của từ cần điền ở ô trống và cố gắng hiểu hoặc đoán 
được nội dung của câu cần điền. Nếu ô trống nào khó hoặc từ nào mới, không 
hiểu mà các em chưa đoán được thì hãy tìm từ hoặc cụm từ đồng nghĩa xuất hiện 
ở trong bài khóa để chọn từ cần điền.
Ex : Chọn từ thích hợp để điền vào mỗi chổ trống trong đoạn văn sau
 geography each on from school
 lessons have subject begins tired
 Today is the first day of the (1)...............term. I have just got my new 
timetable. The first lesson is English. This lesson (2) .............at nine o’clock and
finishes at ten to ten. The next lesson is (3) ..................and then we have a break.
The break lasts (4)..................ten forty to eleven fifty-five. The two
(5).............after the break are Spanish and Math.
Tomorrow we (6)..................Physics before the break and then History and 
English (7)..........Thursday we have my favorite (8) ............between ten fifty-five
and twelve thirty-five. There are twenty lessons (9)..................week but they all 
take place in the morning. We are all very (10)......by lunchtime! 1. collector
2. wonderful
3. less
4. important
5. regularly
Example 5: Dạng bài tập luyện viết - hoàn thành câu 
Ex 1: Em hãy viết hoàn chỉnh mỗi câu dưới đây.
1. Could / tell / how / get / police station / please?
2. How much / cost / mail / letter / USA?
3. In / future / we / less work / more money / spend.
4. brother / engineer / and / work / factory / suburb / capital.
5. Eat / and / talk / friends / be / most common ways/ relax / recess / many 
countries.
* Hướng dẫn học sinh tái tạo lại các cấu trúc:
- Lời yêu cầu, đề nghị với: Could you tell me wh-word + to + Vinf....?
- Câu hỏi về giá tiền với động từ "cost": How much + do/ does + S + cost?
- In the future..... là cụm từ chỉ thời gian ở trong tương lai, dấu hiệu của thì 
tương lai đơn.
- Cách dùng Ving làm chủ ngữ trong câu.
Key:
1. Could you tell me how to get to the police station please?
2. How much does it cost to mail a letter to the USA?
3. In future we have less work and more money to spend.
4. My brother is an engineer and he works in the factory in the suburb of the 
capital.
5. Eating and talking with friends are the most common ways to relax at 
recess in many countries.
Ex 2: Viết lại câu bắt đầu bằng từ cho sẵn mà câu không đổi nghĩa.
1. Could you tell me how to get to the Red Hotel? 
Could you show....................
2. How much are those hats? 
What is...........
3. That phone card is one hundred thousand dong. 
It is........................
4. Let’s go to the ciname tonight. 
Why don’t.......................
5. We won’t go the airport in less than 30 minutes. 
It will..............
6. The road is sixty miles long. 
It is..........
7. The hotel is on the left of the shop. 
The shop.............
8. I often walk from my house to my school in 15 minutes. 
It often...................
9. The cat is under the table. 
The table.............. 4. How do you go to Quang Ninh?
5. How often does Nam visit his grandparents?
6. What would you like to buy?
7. How many seats are there in the theater?
8. Why does Lan go to school late?
9. Who will your sister send her letter?
10. How much do these trousers cost?
2.2.2 Phương pháp chuẩn bị bài mới
 Bên cạnh học bài cũ, các em còn phải biết cách tự học, tự chuẩn bị bài 
mới ở nhà. Sau đây là một số phương pháp bồi dưỡng cho học sinh cách tự 
chuẩn bị bài ở nhà.
Thực tế giảng dạy cho thấy học sinh sẽ đạt kết quả học tập cao chỉ khi các em có 
động cơ học tập đúng đắn và niềm say mê hứng thú với bộ môn. Động cơ học 
tập chỉ có được khi các em cảm thấy có hứng thú với môn học và thấy được cả 
sự tiến bộ của mình. Trong tiết học, các em cảm thấy mình có vị trí, có ý nghĩa 
khi được tham gia vào trả lời các câu hỏi, phát biểu xây dựng bài và nhận xét 
được câu trả lời của bạn... Vậy các em sẽ phải làm như thế nào và làm gì để đón 
nhận một bài học mới một cách có hiệu quả?
2.2.2a, Chuẩn bị các kiến thức liên qua đến bài mới:
 Sau mỗi buổi học bồi dưỡng giáo viên cần hướng dẫn học sinh việc học 
bài củ và chuẩn bị bài mới cho tiết học hôm sau. Các em đọc bài và tra các từ 
mới, xem các cấu trúc ngữ pháp nếu có trong đơn vị bài sắp học. Chuẩn bị trước 
hướng giải các bài thảo luận theo nhóm trước khi có sự hướng dẫn của giáo 
viên.
2.2.2 b, Chuẩn bị những vấn đề vướng mắc cần hỏi thầy, cô giáo
 Tiếng Anh là một môn khó học, đòi hỏi người học phải đầu tư thời gian, 
công sức, sự say mê với môn học. Nhưng khi có hứng thú, say mê học tập rồi thì 
trong quá trình học các em sẽ gặp không ít trở ngại. Vậy học sinh cần ghi chép 
lại những điều cần hỏi, cần thầy cô giáo giải thích ra vở để khi lên lớp sẽ đề xuất 
giáo viên giảng giải.
 Trước tiên các em cần xác định được những vấn đề chưa hiểu cần được 
thầy cô giáo giải thích và cần phải rèn luyện tính mạnh dạn, thẳng thắn. Thầy cô 
giáo cần động viên học sinh " Không biết phải hỏi, muốn giỏi phải học". Luôn 
luôn sẵn sàng giúp các em học tập và phát triển môn tiếng Anh, khuyến khích 
những em có nhiều câu hỏi và có nhiều ý tưởng sáng tạo.
2.2.3. Một số hình thức tự học khác nhằm nâng cao kiến thức ngôn ngữ và 
phát triển kỹ năng giao tiếp
 Phương pháp tự học bài cũ, chuẩn bị bài mới giúp cho học sinh khắc sâu 
được những kiến thức trong sách giáo khoa mà các em lĩnh hội trên lớp. Nhưng 
những kiến thức đó đã được định sẵn, các em chủ động đón nhận những kiến 
thức từ thầy cô giáo, từ sách giáo khoa. Như thế vẫn chưa đủ, mà với một xã hội 
phát triển nhanh hiện nay đòi hỏi người học tiếng Anh còn phải học nhiều hơn