Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm trong giờ học Tiếng Anh ở trường THCS

 MỤC LỤC
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ ...............................................................................................1
 I. Lí do chọn đề tài.......................................................................................................1
 II. Nhiệm vụ của đề tài. ...............................................................................................2
 III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. ........................................................................2
 IV. Mục đích nghiên cứu.............................................................................................2
 V. Phương pháp nghiên cứu: .......................................................................................3
 VI. Thời gian nghiên cứu:............................................................................................3
PHẦN 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ................................................................................4
 I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU..................................................4
 II. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC DẠY VÀ HỌC TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG THCS ........5
 III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN KHI TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO NHÓM...6
 IV. Kết quả SKKN: ...................................................................................................20
PHẦN III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ: ...............................................................21
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
chương trình và phương pháp giảng dạy, trong đó có chú trọng đến phương pháp 
học hợp tác nhóm. Do đó, việc đổi mới sách giáo khoa và phương pháp dạy học 
là một yêu cầu khách quan nhằm giúp cho người học hệ thống được kiến thức 
năng động hơn, sáng tạo hơn, phát triển năng lực trí tuệ ở một mức cao hơn, đòi 
hỏi người dạy phải đầu tư nghiên cứu nhiều nhằm giúp cho học sinh có được 
kiến thức cơ bản. 
 Rõ ràng, việc đổi mới nội dung, PP và hình thức tổ chức giáo dục là đòi hỏi 
của thực tế khách quan, mang tính quy luật phổ biến mà mọi quốc gia, mọi nền 
giáo dục đều phải chấp nhận: PPDH nhóm - nhu cầu trong xã hội hiện đại. 
Vì vậy tôi thiết nghĩ việc gây hứng thú trong việc học môn Anh văn là rất quan 
trọng và cần thiết. Đó chính là biện pháp giúp học sinh phát huy tính tích cực, 
sáng tạo. Điều đó đòi hỏi ở người giáo viên phải luôn hoàn thiện mình không chỉ 
về trình độ chuyên môn mà còn cả về phương pháp và thủ thuật dạy học. Đây 
cũng chính là lý do tôi chọn đề tài này “Sử dụng phương pháp dạy học theo 
nhóm trong giờ học tiếng Anh ở trường THCS”
II. Nhiệm vụ của đề tài.
 - Đề tài nêu và giải quyết một số vấn đề sau:
2.1. Cơ sở lí luận liên quan đến đề tài.
2.2. Cơ sở thực tế và thực trạng của việc học tiếng Anh ở trường THCS
2.3. Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm trong giờ học tiếng Anh ở trường 
THCS
2.4. Kết quả đạt được
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
3.1 Đối tượng nghiên cứu: 
 Học sinh lớp 6, 7, 8 trường THCS 
3.2 Phạm vi nghiên cứu:
 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm trong giờ học tiếng Anh ở trường 
THCS 
IV. Mục đích nghiên cứu 
 Tôi viết sáng kiến này nhằm mục đích chia sẻ với đồng nghiệp về một số 
phương pháp dạy học theo nhóm trong giờ học tiếng Anh để phát huy tính tích 
cực, tự giác, khả năng chủ động sáng tạo trong hoạt động nhận thức của HS, tạo 
điều kiện để mọi người cùng tham gia, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, 
 2/23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
 PHẦN 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
 Trước tình hình hiện nay, đổi mới phương pháp dạy học là yêu cầu cấp bách 
trong thời đại ngày nay. Ở nhiều nước trên thế giới, các phương pháp dạy học 
mới dựa trên quan điểm phát huy tính tích cực của người học, đề cao vai trò tự 
học của học trò, kết hợp với sự hướng dẫn của thầy đang được áp dụng rộng rãi. 
Sự thay đổi này đã làm thay đổi không chỉ cách giảng dạy mà còn thay đổi cả 
việc tổ chức quá trình giáo dục, ứng dụng những công nghệ dạy học, phương 
tiện kỹ thuật trong giảng dạy do đó, khắc phục được nhược điểm của các 
phương pháp cũ, tạo ra một chất lượng mới cho giáo dục – đào tạo. Ở nước ta, 
trong quá trình cải cách giáo dục – đào tạo, mục tiêu, chương trình, nội dung 
giáo dục – đào tạo đã thay đổi nhiều lần cho phù hợp với yêu cầu phát triển kinh 
tế - xã hội và đã đạt được những tiến bộ đáng khích lệ. Tuy nhiên, những thay 
đổi về phương pháp còn quá ít, quá chậm. Phương pháp đang được sử dụng phổ 
biến trong các trường đại học chủ yếu là thuyết giảng có tính chất áp đặt của 
thầy, coi nhẹ hoạt động tích cực, chủ động của trò. Sự chậm trễ đổi mới phương 
pháp dạy học ở đại học là trở ngại lớn cho việc thực hiện mục tiêu giáo dục mà 
Đảng ta đã đề ra là đào tạo “người lao động tự chủ năng động, sáng tạo”. Để 
khắc phục tình trạng này, Nghị quyết TƯ 2, Khóa VIII, BCH Trung ương Đảng 
Cộng sản Việt Nam đã đề ra nhiệm vụ: “ Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo 
dục, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo cho 
người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện 
đại vào quá trình dạy học, đảm bảo thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, 
nhất là sinh viên đại học. Phát triển phong trào tự học, tự đào tạo thường xuyên 
và rộng khắp trong toàn dân nhất là trong thanh niên” (Văn kiện Hội nghị lần 
thứ hai Ban Chấp hành Trung ương Khóa VIII Đảng Cộng sản Việt Nam. NXB 
Chính trị Quốc gia 1997. tr41).
 Nền kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, hội nhập kinh tế ngày càng mở rộng 
đòi hỏi nền giáo dục Việt Nam không ngừng cải tiến, đổi mới phù hợp với thế 
giới và các quốc gia trong khu vực. Do đó, để có thể đảm bảo trình độ tiếng Anh 
của học sinh, sinh viên Việt Nam đủ hòa nhập với thế giới, vấn đề đặt ra là phải 
kiện toàn đội ngũ giáo viên và phương pháp giảng dạy ngoại ngữ. Đề án Ngoại 
ngữ Quốc gia 2020 đã đặt ra mục tiêu cụ thể về các tiêu chuẩn cần đạt được của 
 4/23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
ngoại ngữ Song một số trường học lại quá tải về sĩ số dẫn đến ngăn cản việc tổ 
chức các hoạt động dạy của giáo viên và học của học sinh đặc biệt là hoạt động 
nhóm.
III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN KHI TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO 
NHÓM
 Mỗi một phương pháp giảng dạy dù cổ điển hay hiện đại đều nhấn mạnh lên 
một khía cạnh nào đó của cơ chế dạy-học hoặc nhấn mạnh lên mặt nào đó thuộc 
về vai trò của người thầy và không có một phương pháp giảng dạy nào được cho 
là lý tưởng. Mỗi một phương pháp đều có ưu điểm của nó do vậy người thầy nên 
xây dựng cho mình một phương pháp riêng phù hợp với mục tiêu, bản chất của 
vấn đề cần trao đổi, phù hợp với thành phần nhóm lớp học, các nguồn lực, công 
cụ dạy-học sẵn có và cuối cùng là phù hợp với sở thích của mình. Các phương 
pháp phát huy tính tích cực chủ động , sáng tạo của học sinh với sự tổ chức và 
hướng dẫn đúng mức của giáo viên trong việc phát hiện và giải quyết vấn góp 
phần hình thành phương pháp và nhu cầu tự học, tạo niềm vui và hứng thú trong 
học tập khi học sinh tự khám phá được kiến thức thì học sinh dễ nhớ và nhớ lâu 
hơn. Một trong những phương pháp đó là phương pháp dạy học theo nhóm. 
1. Khái niệm: Dạy học theo nhóm là gì?
 Dạy học chia nhóm được hiểu là cách dạy học, trong đó các học sinh được 
chia thành các nhóm nhỏ, cùng nhau nghiên cứu giải quyết các vấn đề mà giáo 
viên đặt ra, từ đó giúp học sinh tiếp thu được một kiến thức nhất định nào đó. 
Nhằm giúp học sinh phát triển kĩ năng giao tiếp. Phát triển năng lực nhận thức 
và tư duy của học sinh. Phát triển nhân cách học sinh. Theo A.T.Francisco 
(1993): " Học tập nhóm là một phương pháp học tập mà theo phương pháp đó 
học viên trong nhóm trao đổi, giúp đỡ và hợp tác với nhau trong học tập" 
2. Bản chất của phương pháp dạy học theo nhóm 
 Trong thời đại ngày nay, khi khoa học kĩ thuật ngày càng phát triển thì yêu cầu 
làm việc theo nhóm là cần thiết hơn bao giờ hết. Đơn giản là vì không ai hoàn 
hảo, làm việc theo nhóm có thể tập trung những mặt mạnh của từng người và bổ 
sung, hoàn thiện cho nhau những điểm yếu. 
- PDH hợp tác trong nhóm nhỏ còn được gọi bằng một số tên khác như "Phương 
pháp thảo luận nhóm" hoặc PPDH hợp tác. 
 6/23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
 Tiến trình dạy học nhóm
 1. NHẬP ĐỀ VÀ GIAO NHIỆM VỤ.
 * Giới thiệu chủ đề
 * Xác định nhiệm vụ các nhóm
Làm việc toàn lớp * Thành lập các nhóm
 2. LÀM VIỆC NHÓM.
 * Chuẩn bị chỗ làm việc
 * Lập kế hoạch làm việc
Làm việc nhóm * Thoả thuận quy tắc làm việc
 * Tiến hành giải quyết nhiệm vụ
 * Chuẩn bị báo cáo kết quả
 3. TRÌNH BÀY KẾT QUẢ/ĐÁNH GIÁ
Làm việc toàn lớp * Các nhóm trình bày kết quả
 * Đánh giá kết quả
 8/23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
Nhóm cặp: Xếp 2 học sinh vào một cặp .
Nhóm sở thích: Những học sinh có cùng sở thích ngồi cùng một nhóm, những 
người cùng sở thích thì sự thống nhất sẽ cao hơn.
Nhóm tương trợ: Xếp những học sinh có trình độ và năng lực khác nhau ( khá 
giỏi và trung bình- yếu) vào một nhóm , để học sinh khá giỏi có thể hỗ trợ cho 
học sinh yếu.
Nhóm theo ghép hình 
- Cắt hình ra thành nhiều mảnh, cho học sinh nhận mỗi em mỗi mảnh sau đó 
ghép lại thành hình lúc đầu.Tuy nhiên, cách này ít khi sử dụng vì tốn nhiều thời 
gian cho một tiết học, chỉ thích hợp với các hoạt động ngoại khoá .
Nhóm theo trình độ: Những học sinh cùng năng lực và trình độ sẽ ngồi một 
nhóm .
Nhóm cùng tháng sinh: Nhóm này cũng ít khi sử dụng vì trong lớp đôi khi 
cùng tháng nhiều hơn khác tháng, gây mất cân bằng. Chỉ thích hợp khi mình có 
tổ chức sinh nhật cho học sinh 
- Hiện nay còn có mô hình khăn trải bàn, áp dụng vào trong hoạt động nhóm 
mang lại hiệu quả cao trong tiết dạy và phát huy tính chủ động, sáng tạo của HS 
rất cao
5. Số lượng HS trong nhóm
- Nhóm nhỏ: 2 - 3 học sinh. 
- Nhóm vừa: 4 - 5 học sinh.
- Nhóm lớn: 6 - 8 học sinh. 
 10/23 Sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm cho học sinh trong giờ học tiếng Anh 
 ở trường THCS
+ Trong buổi thảo luận: Người nhóm trưởng phải điều động được tất cả các 
nhóm viên tham gia tích cực vào buổi thảo luận, người nhóm trưởng phải biết 
lắng nghe, khuyến khích các người rụt rè, ngăn chặn những người nói nhiều, 
theo dõi và quan sát phản ứng của từng người để điều chỉnh buổi thảo luận. Khai 
thác nội dung bằng cách đặt câu hỏi kích thích tư duy của từng người. Phát hiện 
những mâu thuẫn trong cách trình bày của mỗi thành viên, tổng kết lại ý kiến 
của nhóm ở cuối buổi thảo luận. 
 Nói chung, nhóm trưởng là người quan trọng, để lựa chọn một học sinh làm 
nhóm trưởng thì người dạy phải biết quan sát thái độ và cách làm việc của từng 
học sinh để lựa chọn. Như vậy, nhóm trưởng là người đạo diễn, là MC và là 
nhạc trưởng cho buổi thảo luận của nhóm,...họ phải thể hiện tốt vai trò của mình 
để kích thích các nhóm viên hoạt động nhưng không phải nhóm trưởng là người 
quyết định thành công cho việc thảo luận của nhóm.
- Vai trò của thư ký:
+ Ghi lại các ý kiến được phát biểu. Thư ký tổng hợp tất cả cacs ý kiến thảo luận, 
đặc biệt là những phát hiện mới trong nội dung tìm hiểu, hoặc những điều chưa 
thống nhất trong nhóm để trao đổi với nhóm khác hay giáo viên hướng dẫn. 
 + Nội dung ghi chép rõ ràng có hệ thống để trình bày. 
- Cử đại diện của nhóm lên trình bày trước lớp về kết quả thảo luận của nhóm 
mình.
 7. Cách tổ chức cho các nhóm HS báo cáo kết quả thảo luận của nhóm
 Có rất nhiều cách để nhóm HS báo cáo kết quả thảo luận nhóm, trong số đó có 
3 cách sau thường được sử dụng:
- Phương pháp thị trường
 Các nhóm trình bày trên giấy khổ rộng, bảng ghim và trưng bày trong phòng 
học. Lớp học giống như một thị trường thông tin, các học viên sẽ xem kết quả 
của từng nhóm, nghe họ giải thích và có thể đặt câu hỏi để họ trả lời, làm rõ vấn 
đề thảo luận. GV có thể đóng góp ý kiến của mình vào kết quả làm việc của từng 
nhóm.
 12/23